Op bovenstaande vraag is het onmogelijk een eenduidig antwoord te geven. Onder de noemer BDSM (vroeger simpelweg aangeduid als SM) schuilt een enorme diversiteit aan erotische danwel seksuele gevoelens en gedragingen en een breed scala aan daaraan gekoppelde aktiviteiten, relatievormen en voorkeuren. Ieder individu zal de vraag vanuit zijn eigen beleving beantwoorden en naar alle waarschijnlijkheid een aantal mogelijke aspecten achterwege laten.

BDSM staat voor Bondage en Discipline, Dominance (Gezag) en Submission (Onderdanigheid), Sadisme en Masochisme.

Voor velen staat het bovenstaande in het teken van een seksueel of erotisch ‘spel’ waarbij vaak sprake is van een tijdelijke machtsoverdracht. Dit laatste hoeft niet per definitie zo te zijn, net zo min als pijn (toebrengen of ondergaan) een voorwaarde is.

Voor anderen is BDSM een erotiekbeleving op spiritueel nivo, waaraan geen seksuele beleving of -handelingen gekoppeld zijn, en waarin ‘sekse’ vaak minder belangrijk is dan ‘rol’. Leg het maar eens uit.

 

Er zijn mensen die BDSM vooral lichamelijk beleven. Anderen houden meer van het psychologische spel. Je kunt denken aan speelse vormen zoals het opwekken van spanning door je partner een blinddoekje voor te doen en vast te binden met een stropdas of zijden shawl om hem of haar vervolgens te kriebelen of te strelen of zachtjes te bijten of te plagen. Je kunt ook denken aan extremere vormen, waarbij machtsregulatie, het toebrengen of ondergaan van pijn, vernedering, fysieke beperkingen, sensorische deprivatie, en kuishouding niet ondenkbaar zijn. Het kan ook alleen draaien om het artistieke en esthetische aspect van bijvoorbeeld Japanse bondage. Vaak is het een combinatie van al het voorgaande of meer. Weer anderen maken van hun BDSM-beleving ook hun levensstijl. Je kunt bijvoorbeeld denken aan Femdom relatie’s (waarin de vrouw superieur is aan de man), Master/slave relaties, DaddyDom relatie’s (Papa-kind rolverdeling) of andere relatievormen waarin in zekere zin altijd, of als een rode draad, sprake is van ongelijke machtsverhoudingen.

  

Hoe dan ook vormgegeven, BDSM is gebonden aan spelregels en wordt bedreven op basis van vrijwilligheid en overeenstemming tussen volwassen partners.

Daarin ligt het verschil tussen BDSM en mishandeling of geweld. Wederzijdse instemming, vrijwilligheid, veiligheid en vertrouwen zijn de hoekstenen van BDSM.

 

De psychologische normalisering van BDSM

 

BDSM wordt bedreven sinds de oudheid. Pas rond het begin van de vorige eeuw werden deze erotische uitingen gelabeld als een ziekelijke stoornis. Vroeger werd SM door psychoanalytica toegeschreven aan traumatische ervaringen in de vroege jeugd, maar die inzichten zijn tegenwoordig nogal gewijzigd. De DSM-V (het wereldwijd meest geraadpleegde diagnostisch handboek voor psychische stoornissen, 2014) heeft BDSM sterk of geheel genormaliseerd. Empirisch onderzoek dat aantoonde dat bdsm-beoefenaars geen ziekelijke stoornis hebben heeft daar in belangrijke mate aan bijgedragen.

 

Uit resultaten van studies die nog niet zo lang geleden werden gedaan in o.a. Finland, U.K., Belgie, Australie en Nederland komen met name gegevens naar voren dat er bij beoefenaars van bdsm niet vaker dan bij andere mensen een psychische stoornis wordt geconstateerd, noch is er vaker sprake van misbruik of ander trauma als aanwijsbare oorzaak. Ook blijkt uit onderzoek onder bdsm-ers die geen psychisch lijden ondervinden als gevolg van hun voorkeuren, dat er bij hen minder dan onder de algemene populatie sprake is van een voorgeschiedenis van seksueel geweld, van persoonlijkheidsstoornissen, angst en depressie of verminderde kwaliteit van leven.

 

 

In de praktijk zie ik dat bdsm’ers uit alle maatschappelijke, culturele en religieuze achtergronden komen en over het algemeen, intelligente, zelfbewuste, psychisch gezonde, creatieve mensen zijn die maatschappelijk en sociaal goed functioneren.

Ook blijkt dat bdsm-beoefenaars gemiddeld iets meer belangstelling voor seks lijken te hebben dan vergelijkingsgroepen. Seks lijkt voor de meeste bdsm’ers in ieder geval een makkelijker bespreekbaar onderwerp dan voor veel andere mensen. BDSM’ers lijken tevens meer open te staan om te experimenteren en veel bdsm’ers zijn openminded ten aanzien van polyamoreuze relaties. Opvallend is dat bdsm beoefenaars als groep meer seksuele tevredenheid rapporteren dan vergelijkingsgroepen.  

  

BDSM-gerelateerde problemen

 

Beseffen dat je onderdanige gevoelens hebt, of juist heel dominante, masochistische of sadistische gevoelens hebt kan genoeg problemen opleveren. Laten we beginnen met de problemen die men kan voelen rond zelfacceptatie en het ‘uit de kast komen’. Mensen met een bijzondere seksuele voorkeur kunnen zich heel eenzaam voelen.

Denk verder aan:

·         relatieproblemen door verschillen in voorkeuren en verlangens, of het vinden van een partner die je voorkeuren deelt of voor lief neemt.

·         Niet weten hoe (samen) vorm te geven aan je verlangens.

·         Pogingen om je gevoelens te onderdrukken kunnen hebben geleid tot het ervaren van een roze-olifant fenomeen, waardoor je verlangens steeds meer het karakter hebben gekregen van een obsessieve drang.

·         Niet kunnen genieten van ‘gewone’ seks.

·         Geen intimiteit kunnen aangaan omdat je bijvoorbeeld je partner niet als anders dan het object van je fetisj kunt beleven of omdat je onderliggende redenen hebt om intimiteit te vermijden.

·         Innerlijke conflict tussen onderdanige gevoelens en geëmancipeerde opvattingen.

·         Emotionele beschadiging door al of niet opzettelijke grensoverschrijding of onvoldoende bewaakte grenzen, seksueel misbruik, opzettelijke mishandeling onder de ‘noemer’ SM, of onvoldoende ‘aftercare’ na een sm spel, -ritueel, of –relatie.

·         Dwangmatig verlangen om steeds weer grenzen te verleggen.

·         Dwingend en manipulatief gedrag door ‘onderdanige’ partners en gevoelens van tekortschieten bij een partner die niet je voorkeuren deelt.

 

Wanneer jij je problemen herkent in het bovenstaande, kan het prettig en zinvol voor je zijn er met mij over te praten. Je kunt bij me terecht als je je eigen gevoelens of die van je partner beter wilt leren kennen en begrijpen. Wanneer je inzicht wilt in oorzaak, functie, effecten en betekenis van je voorkeuren of gedrag. Therapie geeft handvatten om je veerkracht en emotionele weerbaarheid te hervinden en versterken, en je zelfbeeld en gevoel van eigenwaarde te herstellen. Therapie helpt je manieren te vinden om vorm te geven aan je gevoelens en deze een positieve plek te geven in je identiteit.

 

Lees ook: Fetisjisme

                 Parafilieën: zo gek nog niet